De Kerstman en zo....

Skyrgámur, de skyr likker. Skyr is een populair melkprodukt op IJsland en in vroeger dagen in
ruime hoeveelheid in de koele schuur aanwezig. In deze modern tijd is hij op de ijskast
aangewezen.
Bjúgnakrækir, de worstjes dief. In vroeger dagen werden de bjúgna (grote worsten, ongeveer
6x zo groot als een hotdog) in series bij elkaar aan de nok van het dak gehangen buiten bereik
van de kat, de hond en de kinderen. Hij is nog steeds lenig genoeg om naar boven te klimmen,
maar in deze tijden vindt hij ze vaker vacuum verpakt in de ijskast.
Gluggagægir, hij gluurt door ramen wanneer er niemand binnen is op zoek naar etensrestjes.
Als een kind hem toevallig ziet dan trekt hij meestal rare gezichten om zichzelf er griezelig te
laten uitzien. Eeuwenlang was gluren door ramen geen enkel probleem, maar met de komst van
flats heeft deze Kerstman zich een verrekijker aangeschaft.
Gáttaðefur, de deur snuffelaar. Al van verre over de bergen ruikt hij het speciale brood wat
alleen met Kerstmis wordt gebakken. Zijn neus leidt hem op weg en als de keuken gevonden
heeft maakt hij zijn naam waar door cake te eten.
Ketkrókur, de vleeshaak. Deze Kerstman is een echte carnivoor, hij wil vlees en veel, kan niet
schelen wat het is. In vroeger dagen klom hij op het dak en liet zijn vleeshaak door de
schoorsteen zakken op zoek naar vlees wat daar te roken hing. Op de 23e december werd
namelijk veel gerookt lamsvlees gegeten. De laatste jaren wordt regelmatig vis gegegeten rond
die tijd en het is helaas onbekend wat deze Kerstman daar van vindt.
Kertasníkir, hij zoekt kandelaars. Met kandelaars verlichtte men vroeger de huizen en die
kandelaars waren vaak gemaakt van dierlijk vet, niet echt lekker, maar voor deze kerstman goed
genoeg om zijn honger te stillen en warm te blijven. In deze moderne tijden zoekt hij nog steeds
naar kandelaars, maar zijn honger moet op een andere manier gestild worden.
De Kerstmis Kat. Kennelijk zijn Grýla en haar schalkse kinderen nog niet genoeg, de IJslandse
kinderen moeten ook nog de Kerstmis Kat trotseren. Een hele grote huiskat is wild geworden, hij
is gemeen en gulzig. In plaats van op muizen te jagen, wil hij kinderen hebben, maar niet
zomaar kinderen! Hij eet kinderen die de laatste tijd geen nieuwe kleren hebben gekregen. Op
Kerstavond sluipt hij rond en gluurt ter controle door de ramen. Dezer dagen zorgen IJslandse
ouders er altijd voor dat er op zijn minst een nieuw paar handschoenen of sokken voor de
kinderen is, je weet maar nooit!
Sinds de laatste eeuw laten de Kerstmannen nu een geschenk achter na hun komst,
waarschijnlijk onder invloed van Sinterklaas. Kinderen zetten daarvoor hun schoen bij het raam
of in de vensterbank. Elke Kerstman komt te voet vanuit de bergen en, evenals Sinterklaas,
spelen ze het klaar het hele eiland te bezoeken en kadootjes achter te laten, inclusief alle
IJslandse kinderen die overzee’s wonen. Geen wonder dat ze altijd hongerig zijn.


Bron: Pilkington B. 2001. The Yule Lads. Mal og Menning, Reykjavik. ISBN: 9979-3-2219-5.